คนส่วนใหญ่คิดว่าการขาดทุน คือ สัญญาณของความล้มเหลว แต่ในการทำธุรกิจจริง หลายบริษัทระดับโลกเริ่มต้นด้วยการ “ยอมขาดทุน” เพื่อบางสิ่งที่ใหญ่กว่า เช่น การขยายตลาด การซื้อใจลูกค้า หรือการสร้างฐานข้อมูลขนาดใหญ่ที่มีมูลค่าในอนาคต แล้วอะไรคือ ปัจจัยที่ทำให้ธุรกิจบางแห่งยังไปต่อได้แม้จะขาดทุน? มาดูตัวอย่างเคสที่น่าสนใจและบทเรียนที่ซ่อนอยู่เบื้องหลัง
กรณีศึกษา Shopee และการยอม “Burn เงิน”
ช่วงหลายปีที่ผ่านมา Shopee คือหนึ่งในแพลตฟอร์มที่ขาดทุนต่อเนื่องในระดับหลายพันล้านบาทต่อปี ทั้งจากการทำโปรโมชั่น ลด แลก แจก และค่าส่งฟรี แต่ในเวลาเดียวกัน Shopee ก็สามารถ “ยึดพื้นที่ในใจผู้บริโภค” ได้แทบทั้งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ทำไม Shopee ยังไปต่อได้?
- พวกเขามองว่าความคุ้มค่าไม่ใช่ “กำไรทันที” แต่คือ Data และ Customer Base
- เมื่อมีคนใช้เยอะ พฤติกรรมการซื้อ-ขายก็กลายเป็นข้อมูลที่ใช้พัฒนาแพลตฟอร์ม
- เมื่อระบบพร้อมและพฤติกรรมผู้ใช้ถูกเปลี่ยน พวกเขาค่อย ๆ ปรับโมเดลเพื่อทำเงินในภายหลัง
ตัวอย่าง Netflix และ “ขาดทุนเพื่อลิขสิทธิ์”
ช่วงก่อนที่ Netflix จะกำไรถล่มทลาย ทุกปีบริษัทขาดทุนหนักจากต้นทุนผลิตและซื้อลิขสิทธิ์คอนเทนต์มูลค่าสูงมาก
แต่นี่คือการลงทุนใน “Attention Economy”
Netflix รู้ว่า คนที่จ่ายรายเดือน ต้องมีคอนเทนต์ใหม่ให้ดูต่อเนื่อง ถ้าไม่มี → ยกเลิกสมาชิกแน่นอน พวกเขายอมเสียเงินตอนแรกเพื่อเปลี่ยนพฤติกรรมผู้คนให้ “ติดการดู” และสร้างรายได้ระยะยาวในอนาคต
ธุรกิจที่ยังขาดทุน แต่ “รอด” เพราะอะไร?
1. มีแผนธุรกิจที่ชัดเจน
ขาดทุนในวันนี้ ไม่ใช่เพราะไม่มีทิศทาง แต่เพราะวางแผนให้มันเป็น “การลงทุน”เช่น ธุรกิจ Tech Startup ที่ต้องใช้เวลาพัฒนา Product หรือแอปพลิเคชัน ก่อนจะเริ่มสร้างรายได้จริงจังในอนาคต
2. บริหารกระแสเงินสดได้ดี
จะขาดทุนในงบการเงิน แต่ยังมี “เงินหมุน” เพราะได้รับทุนจากนักลงทุน หรือบริหารค่าใช้จ่ายให้สมดุล
3. กำลังสร้าง “ฐาน” สำหรับอนาคต
หลายธุรกิจเน้นสร้าง Brand Awareness, Customer Loyalty และ Ecosystem ก่อนค่อยทำกำไรภายหลัง เช่น Tesla ที่ใช้เวลาหลายปีกว่าจะทำกำไร แต่ช่วงแรกยอมขาดทุนเพราะเน้นนวัตกรรมและการครองตลาดรถ EV
แล้ว SME หรือธุรกิจขนาดเล็กล่ะ?
ถึงจะไม่ได้มีทุนมหาศาลเหมือน Shopee หรือ Netflix แต่ SME ก็สามารถนำหลักคิดนี้ไปใช้ได้ เช่น
- ยอมกำไรน้อยในช่วงแรก เพื่อสร้างฐานลูกค้าประจำ
- ลงทุนทำระบบ/แบรนด์ให้มั่นคง แม้รายได้ยังไม่คงที่
- ทดลองสินค้าใหม่ หรือช่องทางขายใหม่ แม้จะยังไม่คืนทุนเร็ว
บทเรียนจากธุรกิจที่ยอมขาดทุน
- ไม่ใช่ทุกขาดทุนจะเลวร้าย ถ้ารู้ว่าทำไปเพื่ออะไร
- การลงทุนในพฤติกรรมผู้บริโภค ข้อมูล หรือแบรนด์ ล้วนมีมูลค่า
- กระแสเงินสดสำคัญกว่ากำไรบนกระดาษในระยะสั้น
- กล้าที่จะ “มองระยะยาว” และไม่ตัดสินแค่ตัวเลขปีเดียว
ในธุรกิจ ไม่ใช่ทุกอย่างจะวัดที่กำไรเพียงอย่างเดียว การขาดทุนในบางช่วงเวลาอาจเป็นการลงทุนระยะยาวที่คุ้มค่าที่สุด ถ้าคุณรู้ว่ากำลังสร้างอะไรอยู่ และมีแผนที่ชัดเจนพอ ธุรกิจก็ไปต่อได้แม้จะขาดทุน
ติดต่อสอบถาม
บริษัท ซี แซด กรุ๊ป จำกัด 52/87 ถ.เทพาพัฒนา ต.ในเมือง อ.เมือง จ.เพชรบูรณ์ 67000
เบอร์โทร : 065 195 9797
E-mail : [email protected]
Line ID : @CzGroup
Facebook : CzGroup : Digital Marketing and SEO